Oerdieren
Helemaal in het oosten van Polen op de grens met Wit-Rusland zijn we op zoek gegaan in het Oerbos naar de Europese bizon en andere grote zoogdieren. De winter is de beste periode om de dieren te observeren in het bos, vanwege een grote doorkijk en her en der zijn er voederplaatsen waar de kans groot is om de dieren aan te treffen. Hoe kouder hoe gemakkelijker de dieren naar de voederplaatsen komen. We hadden geluk, het kwik is op een gegeven moment naar min 18°C gezakt.
Vanaf de eerste dag hebben we een hut gebouwd aan de rand van het bos, met takken, sneeuw en enkele zeilen die we kregen van de mensen waar we verbleven. Vanuit de hut hadden we zicht op een open plek in het bos waar we regelmatig hooi deponeerden. Ook in de omgeving van de hut hebben we gevoederd met vlees, pindanoten en graan om ook vogels te kunnen fotograferen.
De eerste dag hebben we twee Bizons kunnen fotograferen, zeer indrukwekkend zijn ze. In de winter kan je de Bizons gewoon benaderen, want de drang naar voedsel is nu groter dan de schrik voor mensen. Het is wel aangewezen om een afstand van 30 meter te respecteren. De Bizons zien er zeer loom uit maar ze durven ten aanval trekken en ze zijn zeer vlug. De Europese bizon of Wisent is het symbool van het Oerbos. Het scheelde geen haar of de Bizon was uitgestorven. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden vele Bizons geschoten als voedselbron, in 1921 was de Wisent in het wild uitgestorven. Met een aantal dieren vanuit dierentuinen is men een fokprogramma gestart en sedert 1951 lopen er terug Bizons in het wild. Nu bestaat de populatie ongeveer uit 500 dieren in het Oerbos van Bialowieza. Inmiddels zijn er ook reeds Wisenten uitgezet in een aantal andere Natuurparken te Polen.
Driemaal hebben we Herten op bezoek gehad op onze voederplaats. Zeer behoedzaam kwamen ze naar het hooi. Vanaf het moment dat ze goed aan het eten waren werden ze niet meer opgeschrikt door de klik van het toestel. Meestal kwamen ze rond 15u en op dat moment was het reeds schemering. Met hoge iso-waarden, spiegelvoorontspannning en een draadontspanner was het mogelijk om toch een aantal scherpe opnames te maken.
Mijn tuinvogels
Tijdens de voorbij winterprik was het terug een drukte van jewelste in mijn tuin. Buizerds, Holenduiven, Houtduiven en Vinken komen dagelijks op bezoek want er ligt altijd wel wat lekkers.
De Buizerd keek op een gegeven moment zeer verbaasd mijn richting uit, het leek alsof hij naar mij keek, maar in feite werd zijn aandacht getrokken door een groep Houtduiven, Vinken en Kepen die enkele meters voor hem ook aan het eten waren.
De vliegende Holenduif heeft als het ware iets "Heilig", de vredesduif. In deze tijd van het jaar is deze zeker op zijn plaats.
De Houtduif daarentegen had het wat moeilijker, hij of zij baande zich een weg tegen alle natuurelementen in.
De Vinken hadden de boodschap van de Holenduif niet begrepen en bleven er duchtig op los vechten.
Feeëriek
Eind november was ik in de Vogezen op zoek naar Gemzen.
Ook hier had de winter plots genadeloos zijn intrede gedaan. Er lag een sneeuwtapijt van ongeveer 50 cm en de temperaturen kwamen niet hoger dan -5°C.
Het landschap was feeëriek, op de kleinste takjes van de bomen lagen er centimeters sneeuw. Door de combinatie van de vriestemperaturen, weinig wind en mist waren de bomen nu witte ijssculpturen geworden.
Tijdens onze eerste tocht in de sneeuw werden we al vlug geconfronteerd met de zwaartekracht. Aangezien de benen telkens een halve meter diep in de sneeuw verdwenen konden we moeilijk spreken van een aangename winterwandeling maar werd het eerder een fysieke uitputtingsslag. In een nabijgelegen dorp kochten we sneeuwschoenen en vanaf nu liepen we over de sneeuw als Gemzen over de rotsen of beter als ganzen over het ijs.
Bij navraag hadden we de grootste kans de gemzen te vinden in de vallei, maar door de sneeuw was de vallei niet meer bereikbaar. Maar we hadden geluk, we vonden een kleine groep Gemzen op een weide met een dun laagje sneeuw, de wind had hier immers vrij spel. Voor de dieren was het hier nog mogelijk om het gras vrij te stellen met hun voorpoten. In de jaren 50 zijn de Gemzen hier geïntroduceerd en nu leven er ongeveer 700 dieren.
De Vogezen is een breukgebergte, bij het ontstaan van de Alpen ( 65 miljoen jaar geleden ) is de Boven-Rijnslenk ontstaan, met aan de westrand "De Vogezen" en aan de oostrand " Het Zwarte Woud".
Het Wilde Oosten
Gedurende de maand september was ik drie weken in Polen. Ik heb wat rondgezworven in het zuiden en het oosten. Polen is één van mijn favoriete bestemmingen. De eerste keer was ik er in de zomer van 1990, de muur tussen Oost en West was juist gevallen. Het is nu ongeveer mijn veertigste keer dat ik er was.
Ik herinner me nog de eerste indrukken toen ik pas de voormalige grens gepasseerd was tussen Oost en West. Ik kwam in een totaal andere wereld terecht, ik keek mijn ogen uit. Ik herinner me nog de wegen vol van trabants. De winkels zagen eruit als kleine gevangenissen, in beton opgetrokken grijze gebouwtjes met ijzeren tralies voor de vensters. Ook binnenin waren de winkels kaal, de ijzeren rekken met bijna geen voedingswaren, vielen op. Ik heb nog in de rij gestaan om diesel te tanken, toen 8 BEF voor een liter. Het was ook raadzaam om regelmatig te tanken want veel tankstations waren er toen nog niet.
Zeker in Oost-Polen vielen de houten huisjes op met de strooien daken en met een waterput. Rond de kleine boerderijen liepen meestal kippen, witte ganzen, enkele koeien ( aan een ketting, want dikwijls was er geen afsluiting rond de weiden ). Ooit heb ik nog een Havik gezien die als het ware aan het paardrijden was op een grote witte haan. Terwijl de haan verder liep was de havik zijn prooi aan het pluimen tot de haan erbij neerviel.
Het was alsof ik uit de tele-tijdmachine stapte van Professor Barabas. Ik was er niet alleen om te zien hoe de mensen daar geleefd hebben onder het communistisch regime maar vooral om de rijke natuur te ontdekken. Polen is immers het land van de grote zoogdieren. Dieren die tot de verbeelding spreken als Europese Bizon, Wolf, Bruine Beer, Eland en Lynx komen nog steeds voor in Polen. Polen betekent in het Slavisch “Vlak Land", en behoort tot de Europese laagvlakte waartoe ook Vlaanderen behoort. In die zin krijg je enig idee hoe het hier vroeger moet geweest zijn, tot de 16 eeuw liepen bijv. nog wolven rond in het Meetjesland.
Niet alleen de natuur is er indrukwekkend maar ook de gastvrijheid van de mensen.
Deze foto's zijn genomen in de Woudkarpaten ( Bieszczady). Dit is het uiterst zuidoostelijke punt van Polen, grenzend aan de Oekraïne en Slovakije. Het is een zeer dun bevolkt gebied, 5-10 inwoners per km2 en tevens het meest wilde gebied van Polen. Wolf, Bruine Beer, Lynx, Europese Bizon kan je hier ontmoeten. De hoogste top is de Tarnica, 1346 m. Voor 80% bestaat dit gebied uit bos waarin vooral beukenbomen.
In het zuidoosten van Polen woonden vroeger, Polen, Oekraïners en Joden. De meeste Joden zijn vermoord tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Oekraïners zijn na de oorlog geïmigreerd of bij de beruchte "Actie-Wisla" in 1947 naar westelijke gebieden overgebracht. De dorpen waar ze vroeger gewoond hebben zijn nu nog te herkennen aan de open plaatsen met fruitbomen in het bos. Dit zijn nu interessante gebieden voor vele diersoorten. Voor de herten en de beren is het gevallen fruit een lekkernij. Tworylne was vroeger één van de belangrijkste dorpen in Bieszczady.
Landschap genomen vanuit "Kamien Dwernik"
Deze Bizons zijn gefotografeerd aan de rand van het Oerbos of Bialowieza. Dit is als het ware een openluchtmuseum. Het bos is een relict van het gematigd loofwoud dat Europa bedekte na de laatste ijstijd. De bomen zijn hier soms 45 m hoog. De Europese Bizon of wisent is het symbool van het Nationaal Park. Dziekuje za Dariusz Wiacek. www.orlik-wiacek.pl
Het Tatra-gebergte is gesitueerd helemaal in het zuiden van Polen op een 120 km van Krakau. Het is een Alpien gebergte met toppen van boven de 3000 m en behoort tot de Karpaten.
Indrukwekkende ontmoeting
Op reis in de Italiaanse Alpen had ik een bijzondere ontmoeting.
Het was ontroerend mooi om te zien hoe intens de band is tussen de moeder en haar jong.
In haar ogen is als het ware af te lezen dat ze zich zorgen maakt, en ze heeft misschien wel een goeie reden. Op dit moment is er een sterke lobby aan de gang om de jacht op de vos uit te breiden in Vlaanderen.
Reintje heeft het verknald bij de jagers, want ze hebben er een concurrent bijgekregen.
Nee, niet bij mij. En nee, dit is niet louter emotioneel, ik heb goeie redenen om hiermee niet akkoord te gaan.